Stichting Historische Kring Opende  (HKO)

 

prentbriefkaart 4 van 8

De Sjallema-schaapskooi aan de Provincialeweg te Opende

Hierboven ziet u de oude 'schapenkooi' te Opende. Nee, dit is geen getructe foto van de vers getimmerde schaapskooi op de hoek van de Hoflaan, maar een oude foto van de oorspronkelijke, monumentale schaapskooi zoals die eeuwen (in vroeger tijden zelfs vier maal zo groot als op de foto)  in ons dorp heeft gestaan. Sterker nog, hij staat er nog! Helaas laat een 'voorheen-thans-oefening' een amper herkenbaar bouwsel zien. Weinigen weten dan ook de locatie te vinden van dit historische onderdakje voor schapen.

 

Deel van een kadasterkaart van rond 1830 met daarop de plaats van de oude Sjallemastate (116).
De schaapskooi is gelegen op het erf onder nummer 117.


De schaapskooi bood onderdak aan de schapen van de Sjallemastate. Deze state, een van de rijkere boerderijen van Opende, strekte zich uit van de Leidijk (Jilt Dijksheide) tot aan de rivier de Lauwers, een lengte van meer dan 5 kilometer, ooit 115 hectare groot. Ook de Jilt Dijksreed, de weg tussen de Kaleweg en de Peebos, ligt op het grondgebied van de vroegere Sjallemastate. Bewoners waren onder andere de familie Van Asschendorp, de familie Geertsema, de familie Dijk, de familie Braam en tegenwoordig de familie Gjaltema. De familie Geertsema noemde zich later dan ook “Geertsema van Sjallema”.

Bij deze boerderij behoorden grote stukken heide, waarop een kudde van soms wel 400 schapen graasde. Deze schapen verbleven 's nachts in de schaapskooi. Op deze manier werd de mest van de schapen verzameld. Deze werd gebruikt voor het bemesten van het land; dit alles voor de tijd van de kunstmest.

Op zondag 21 augustus 1887 's morgens vroeg brandde de boerderij tot de grond toe af. Alleen de stookhut en de schaapskooi bleven behouden. In hetzelfde jaar begon de bouw van de huidige Sjallemastate, nu aan de andere kant, de noordzijde, van de Provincialeweg.

terug