prentbriefkaart 5 van 8
Het tolhuis aan de Provincialeweg te Opende
In 1865 werd de weg van Bril – Briltil - tot aan de Friese grens – Surhuisterveen - verhard.
Vanaf dat moment werd deze weg dan ook vaak aangeduid met de naam grindweg. Om de kosten die deze verharding met zich meebracht enigszins terug te verdienen, werden er in deze weg 4 tolhekken met een tolhuis gebouwd. Een daarvan kwam er op de Provincialeweg in Opende-Oost, direct na de viersprong. Op een oude prentbriefkaart is dit tolhek nog te zien (Histopedia Caelpenda, bladzijde 395). Het recht om tol te heffen werd verhuurd aan een tolpachter. Hij moest maar zien, dat hij de huur van het tolhek terug verdiende. Er is een brief bekend van een tolpachter van het Opender tolhek die verzoekt om uitstel van betaling van de huur, omdat er zo weinig verkeer langs zijn tolhek kwam. Verwonderlijk is het dan ook niet, dat de meeste tolpachters het na een paar jaar voor gezien hielden. In 1908 kwam er een eind aan het bestaan van deze tolhekken. Het huis is daarna als "gewoon" huis gebruikt. Hieraan kwam in 1963 plotseling een eind, nadat een vrachtauto zich in het huis had geboord. Gelukkig zonder ernstige gevolgen. Alleen dat het huis daarna is afgebroken.
Op de bovenstaande prentbriefkaart, gedateerd 1956, is het huis te zien dat ooit als tolhuis werd gebouwd.
